Vì sao lại có tên là van cầu, vì cấu tạo của van nhìn có hình cầu nên có tên gọi là van cầu. Van cầu hay còn gọi là (Globe Valve) là một loại van được sử dụng nhiều trong các hệ thống hơi. Van được sử dụng để đóng mở điều tiết các hoạt động của dòng chảy trong hệ thống nước.
Van cầu khá đa dạng về hình dạng, nên cũng sở hữu những tên gọi tương ứng như: van cầu hơi, van chữ ngã, van yên ngựa. Van có thể được ứng dụng trong các hệ thống đường ống nước hoặc hơi.
Như van cổng thường có vai trò chính là đóng hoặc mở dòng nước thường được lắp đặt ở phía trước đường ống còn với van cầu lại được biết đến với tính năng điều tiết lưu lượng dòng chảy của dung dịch nước, khí, hơi…
Cấu tạo của van cầu:
Thân van: Là phần bên ngoài của van, nơi chịu những tác động từ bên ngoài như thời tiết, mưa gió. Ngoài ra cũng phải chịu các áp lực đến từ bên trong van khi có lưu chất đi qua. Đây cũng là bộ phận bảo vệ các linh kiện ở trong đường ống. Chất liệu làm van thường là gang, thép không rỉ, inox. Ngoài cấu tạo thân hình cầu thì van còn được sản xuất với nhiều mẫu khác như van cầu chữ Y, van cầu chữ ngã.
Nắp van: Là phần phía trên của van và thường được gắn với thân van bằng ren hoặc bu lông. Nắp van thường được làm từ vật liệu đồng dạng với thân van.
Đĩa van: Đĩa của van cầu có nhiều kiểu thiết kế khác nhau như dạng nút, dạng côn…Vì là bộ phận nằm ở vị trị sẽ chịu nhiều tác động ăn mòn của van nhất, nên đĩa van thường được làm từ các vật liệu có tính chống ăn mòn cao, chống rỉ sét cao, có khả năng chịu nhiệt tốt.
Trục van: Trục van là bộ phận truyền động lực để thực hiện thao tác điều tiết van, thường được làm từ thép không rỉ, với khả năng chịu lực cao, cũng như chống ăn mòn tốt.
Gioăng làm kín: Là bộ phận làm kín các chi tiết của van, tránh cho chất lỏng bị rò rỉ trong quá trình sử dụng van, thường được làm từ cao su cao cấp.
Cách thức hoạt động:
Van cầu được sử dụng để vận hành việcđiều tiết đóng mở tuyến tính từ 0 đến100% hay đóng mở hoàn toàn. Dùng để lắp đặt sử dụng trong các môi trường: hơi quá nhiệt, hơi bão hòa, khí lỏng, chân không, môi trường đông lạnh.
Khi lưu chất chảy qua van, nósẽ tự động chuyển hướng so với lúc vừa vào cửa van. Với cách hoạt động này thì van cầu còn có vai trò giúpgiảm áp suất mà còn thúc đẩy dòng lưu chất qua van.
Lưu chấtđổi hướng làm choáp suất qua van cũng tụtgiảm nhiều hơn nên năng lượng để giúp cho lưu chấtqua van cũng cần phải lớn hơn. Ngoài ra vớivan điều tiết, cửa van sẽ không trượt dọc theo bề mặt vòng làm kín nên sự tiếp xúc giữa cửa van và vòng làm kín sẽ chấm dứt khi bắt đầu có dòng lưu chấtđi qua.
